En Faziletli Sahabi kimdir

Cevabımız

Değerli Kardeşimiz;

Sahabelerin her biri müçtehiddir İçtihadında hata yapsa bir sevap alır, isabet ettirdikleri takdirde iki sevap alırlar

Dört Halife'nin Diğer Sahabeler İçindeki Durumu

Ümmet içinde en faziletlilerin sahabe oluşu açıklandıktan sonra, Hz Ebû Bekir'in sıddık ünvanını, tereddütsüz onun nübüvvetini ve miracı tasdikinden dolayı aldığını açıklar(1) Bu açıklaması kısa ve açık değilse de biz buradan, Hz Ebû Bekir'in niçin sahabeler içinde en faziletli olduğunun bir sebebini görürüz O da, onun iman ve teslimiyetteki yüksek keyfiyetidir Allah ve Rasulüne sarsılmaz bağlılığıdır Bunlar yanında onu sahabelerin ve ümmetin en faziletlisi yapan başka sebepler de vardır İmanda önceliği, iyiliklere sebep olması ve kendinden sonra gelenlerin iman etmesindeki payı, en tehlikeli zamanlarda Rasulüllaha malı ile canı ile destek olması, islamı anlayışı ve ibadeti gibi hususlar onu ümmet ve sahabeler içinde en yüksek dereceye çıkarmaktadır

et-Taftazânî sonra, Hz Ömer'e Fârûk ünvanının, hükümlerinde ve davalarda hak ile batılın arasını ayırdığı için verildiğini belirtir(2) Burada onun hakka, hak olan islama, hakkı herşeyin üstünde tuttuğuna, kendisini hakka teslim edişine, bu özelliğinin öne çıkışına işaret vardır O müslüman olduğu zaman da Kureyş'e ve onların şahsında bütün dünyaya korkmadan, çekinmeden, herşeyi göze alarak meydan okumuştur(3) Kendisinin bu yönü ile hakka ne derece çok taraftar olduğu, ne kadar güçlü inandığı anlaşılmaktadır Üstünlüğünün sebeplerinden birinin bu olduğu ortaya çıkmaktadır(4)

Sonra Hz Osmanın, önce Rasulüllah'ın kızı Rukiyye (RA) ile o vefat edince Ümmü Gülsüm ile evlendiğini bu sebepten kendisine iki Nur sahibi (Zünnûreyn) dendiğini "Bir kızım daha olsaydı seninle (yine) evlendirirdim" buyrulduğunu zikreder(5) Biz buradan Hz Peygamber'in Hz Osmanı çok beğendiğini, sevdiğini, ondan razı olduğunu, çıkarmaktayız Elbette O, bir kimseyi heva ve hevesine uyarak çok sevmez ve beğenmez Hz Peygamber'in (SAV) dostları müminler ve müttakilerdir Eğer O Hz Osmanı beğeniyor, pek seviyor, ondan razı olduğunu bu sözleri ile belirtiyorsa, bizim de Rasulüllah'a uyarak, onu beğenmemiz, sevmemiz ona karşı müsbet fikirler taşımamız, tenkid etmememiz gerekir O kendisini pek beğenmiş, kızlarını ona vermişse kendisinin mümin ve müttaki oluşunu ortaya koymuş demektir Çünkü mümin olmayan birisine müslümanlar kızlarını veremezler Demek o mümindi Rasulüllahın tavsifleri ile müttaki idi Melekler de kendisinden haya ediyorlardı(6)

et-Taftazânî sonra, Hz Ali el-Murtaza'nın, (RA) Allah'a kulluk yapanlardan olduğunu ve ihlası ile kendini ortaya koyduğunu belirtir(7) Nesefi'nin diğer Ehl-i Sünnet kelamcılarının Hz Ali'yi Murtazâ olarak anmaları Allah ve Rasulü'nün kendisinden razı olduğunu belirtmek içindir( Cool

Yani Hz Ali'yi (RA) Allah ve Rasulü çok sevmektedir O da o ikisini çok sever, onların rızasını kazanmıştır Onun bu hali hadis-i şeriflerde de belirtilmiştir(9) Taftazânî Hz Ali'nin ibadet ihlas ve zühd cihetinin öne çıktığına işaret etmektedir Allah ve Rasulünün kendini sevdiği, kendisinden razı olunan, Allah Rasulüne damad olan bir kimse elbette mümindir, muttakidir, övülmeye ve sevilmeye layıktır Hem yüce Allah bir ayetinde onun Rasulüllahın dostu olduğunu belirtmiştir(10)

et-Taftazânî'ye göre selef (sahabeler, onların çoğu ve tabiîn) dört halifenin üstünlük tertibini hilafet tertiblerine göre sıralamışlardır "Zahir olan şu ki, onların ellerinde buna bir delil olmasaydı, böyle hükmetmezlerdi"(11) hükmünü de zikreden Taftazânî'dir

2) Bazı Hadis-i Şeriflerin Raşid Halifelerin Fazilet Tertibine İşaretleri:

Aslında hadis-i şeriflere bu konu düşünülerek bakılırsa, dört Raşid halifenin derecelerine ve hilafet sıralarına işaretlerin olduğu görülecektir:

Muhammed b Hanefiyye'nin babası Hz Ali'ye "Rasulüllahtan sonra en hayırlı insan kimdir?" sorusuna Hz Ali (RA): sırasıyla Hz Ebû Bekir'i, Ömer'i, Osmanı (RA) sayarak açıkca cevap vermiştir(12) Cennetle müjdelenenler hadisine bakılırsa, Eris Kuyusu başına Önce Ebû Bekir (RA) sonra Ömer (RA) sonra Osman (RA) gelmiştir(13) Bu durum onların fazilet tertibine bir işaret olabilir Yine Allah Rasulü bir gün, "Hz Ebû Bekir Ömer ve Osman (RA) Uhud Dağına" çıkmış dağ sallanınca; : "Dur ey Uhud, senin üzerinde Nebi Sıddik ve İki Şehid var" buyurmuşlardır(14)

Buhari, bu hadiste geçen sahabelerin adlarını "Ebû Bekir Ömer, Osman" sırasıyla zikrettiği gibi, Rasulüllah (SAV) de hadis-i şerifte önce kendisinden sonra Hz Ebû Bekir'den, sonra Hz Ömer'le Osman'dan söz etmiştir Hz Ebû Bekir'i kendisinden sonra zikretmesi, onun büyüklüğüne üstünlüğüne bir işaret değil midir? Ayrıca bu hadis-i şerifte Hz Ömer ile Hz Osman'ın şehid edileceklerini de haber vermiştir

Rasulüllah (SAV) Hz Ali'den nakledilen bir başka hadis-i şerifte de: "Ben Ebû Bekir ve Ömer (bir) oldum Ben Ebû Bekir ve Ömer (birlikte) işledim Ben Ebû Bekir ve Ömer (birlikte) yürüdüm"(15) buyurmuştur Bu da ümmet ve sahabeler içinde üstünlük bakımından önce Hz Ebû Bekir'in sonra Hz Ömer'in (RA) geldiğini gösterir

Yine Buhari'de geçen bir hadis-i şerifte, Abdullah b Ömer'den (RA) şu rivayet vardır: O dedi ki:

"Biz Nebi (SAV) zamanında kimseyi Ebû Bekir'le, sonra Ömerle, sonra Osmanla eşit (müsavi) tutmazdık Sonra da, Rasulüllahın sahabelerini kendi aralarında (biri diğerine üstündür diye) tefâdülü terk ederdik"(16)

Burada söylenişe bakılırsa birkaç cihet akla gelir:

Birincisi: Abdullah b Abbas (ölm H 68) alim bir sahabe olarak, Rasulüllah (SAV) zamanında hemen herkes tarafından kabullenilen, herkesin bildiği bir durumdan söz etmektedir O da, başta Ebû Bekir (RA) olarak sahabelerden hiç birinin dört halife ile fazilette eşit görülmemesidir(17) Elbette Rasulüllah (SAV) de ashabının böyle düşündüğünü biliyordu Kendisi de böyle biliyordu Eğer bu şekilde bilmeseydi, onların kanatlerini düzeltecekti